Το Πολιτιστικο κέντρο ΟΤΕ Αθηνών τίμησε για την προσφορα του στην παράδοση , τον Τάκη Καρναβά , παρουσία πλήθους κόσμου που ξεπέρασε τις προσδοκίες των διοργανωτών. Ο Πρόεδρος του πολιτιστικού κέντρου Δημήτριος Κασόλας ήταν αυτός με τις ωραίες ατάκες του καλούσε στο πατάρι τους καλεσμένους καλλιτέχνες . Συμμετείχαν οι καλλιτέχνες : Πάνος Πλαστήρας ( κλαρίνο ) και οι τραγουδιστές : Αντώνης Κυρίτσης , Γιώργος Καψάλης , Βασίλης Αγραφιώτης , Θεόφιλος , Αρετή Κετιμέ , Γιωργος Κονιτόπουλος κ.λπ . την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Ξηρομέρου Βασίλειος Μουρκούσης , ο Επίτιμος Πρόεδρος της ΠΑΝΣΥ Αλέκος Σάββας, ο Πρόεδρος της Ο.Π.ΣΥ.Ξ. Δημήτριος Στεργίου . Για τη ζωή και την μουσική του προσφορά στα δρώμενα του τόπου μας , μίλησε ο Νίκος Θεοδ. Μήτσης ο οποίος μέσα απο αδιάσειστα στοιχεία που συνέλεξε , τα παρουσίασε στο κοινό και τα οποία έχουν ως ακολούθως :
« Αυτό τον κόσμο που΄ μαστε
άλλοι τον είχαν πρώτα
σ΄ εμάς τον παραδώσανε
κι άλλοι τον καρτερούνε »
Ο Τάκης Καρναβάς
γεννήθηκε στις 3 Απριλίου 1936 στην ΚΑΝΔΗΛΑ Ξηρομέρου, και ήταν γιος του
Γιώργου Καρναβά και της Βασιλικής Καπότη απ΄ την Κομποτή Ξηρομέρου. Το 1954
παντρεύτηκε (αφού την έκλεψε) την Αγγέλω Κοντογιώργη (με καταγωγή απ΄ το Νυδρί
Λευκάδος) και απόκτησε τρία παιδιά, τον Παρασκευά, την Πολυξένη και τον
Γιάννη.
Ο πατέρας του Γιώργος
Καρναβάς, έπαιζε Λαούτο και συμμετείχε σε τοπικές κομπανίες του τ. Δήμου
Σολίου ( νυν Αλυζίας ), απ΄ όπου το μουσικό βάπτισμα - ο Τάκης ο Καρναβάς - το
πήρε απ΄ τον πατέρα του και από τους εκεί ντόπιους Λαϊκούς Οργανοπαίχτες της
Κανδήλας σε ηλικία 17 χρονών και πιο συγκεκριμένα από τους: Σπύρο Ζώτο ( Λαούτο
– Κιθάρα και Τραγούδι ) ο οποίος κατάγονταν απ τη Φιλιπιάδα και ως
Οργανοπαίχτης και πολύ καλός , τεχνίτης –Φανοποιός , κατέληξε μετά την
Μικρασιατική καταστροφή , σώγαμπρος , στην Κανδήλα Ξηρομέρου , συνδυάζοντας το
επάγγελμα του Φανοποιού - Γανωματή , με αυτό του περιστασιακού Μουσικού , στα
χωριά πέριξ της Κανδήλας και όχι μόνο.
Ο Σπύρος ο Ζώτος ήταν
πολύ καλλίφωνος , γνώριζε δε από τραγούδια τον άμμο της θάλασσας και , πάντρευε
την Ηπειρώτικη μουσική παράδοση με αυτή της Αιτωλ/νίας , η οποία ως γνωστόν
έχει πλείστα κοινά στοιχεία και μουσικές επιδράσεις . Ήταν , θάλεγα , ο
πνευματικός – Μουσικός πατέρας , του Τάκη Καρναβά.
Πρωτοξεκίνησε λοιπόν ο
Καρναβάς , το 1952 και συνεργάστηκε ακόμη και με τους ντόπιους Λαϊκούς Οργανοπαίχτες
της Κανδήλας , ήτοι τους : Στάθη Λύτρα ή Μπαχάκια ( κλαρίνο ) , Νίτσα Κόλιο ή
Φλιτζώρα ( άριστος στο κλαρίνο και περιζήτητος ) ,Γεράσιμο Κεραμίδα ( βιολί ) ,
Γιάννη Βαρδή ( κρουστά ) , Ντίνα (τραγουδίστρια ) και το Χρήστο Σπ. Ζώτο
(Λαούτο –Τραγούδι).
Ξεκίνησε όπως
προαναφέραμε , στα 1952 έχοντας ως κέντρο , την Κανδήλα και ακτίνα δράσης του ,
κυρίως τα χωριά του Ξηρομέρου όπως : Αρχοντοχώρι (Ζάβιτσα ) , Μύτικας ,
Βάρνακας , Παναγούλα , Βούστρι , Τρύφου , Αχυρά , Κατούνα , Κομποτή , Κωνωπίνα
, Παπαδάτου , Σκουρτού, Μαχαιρά , Μπαμπίνη , Βλιζανά , και Αετό.
Μέσω μεταφοράς των , στα
χωριά αυτά , ήταν , τι άλλο , η πεζοπορία και τα γαιδουρομούλαρα κι , αν και
αυτά υπήρχαν …
Τα γλέντια ( γάμοι και
πανηγύρια ) γίνονταν τότε δίχως μικρόφωνα και κρατούσαν τουλάχιστον 3 ημέρες ,
η δε αμοιβή , έφτανε δεν έφτανε τις 200 δρχ.
Όλα γίνονταν για το
μεράκι… αν και μερικές φορές δέχονταν και την κοινωνική απαξίωση , τύπου : « ήρθαν οι γύφτοι » που έλεγαν τότε , για τους ντόπιους πλανόδιους
περιστασιακούς λαϊκούς οργανοπαίχτες στον τ. Δήμο Σολίου ( νυν Αλυζίας ).
Αυτοί οι Μουσικοί , παρά
, τις όποιες αντίξοες συνθήκες , όχι μόνο δεν κλονίσθηκαν , αλλά διαφύλαξαν ως
κόρη οφθαλμού και μετέφεραν από στόμα σε στόμα την παράδοση του τόπου μας μέχρι
και σήμερα.. Εξού και η λαϊκή ρήση :
Ξέρω τραγούδια θάλασσα και
τον νηχώ διαλέγω,
Φάτε και πιέτε βρε παιδιά
γλεντήστε να χαρούμε.
Εκτός των
προαναφερθέντων χωριών , ο Τάκης ο Καρναβάς επισκεπτόταν με τους ντόπιους
Μουσικούς της Κανδήλας και τα χωριά της Βόνιτσας όπως : Ζαβέρδα ( Πάλαιρος),
Πωγωνιά , Σκλάβενα , Πλαγιά , Περατιά , Μοναστηράκι, Παλιάμπελα , αλλά και
απέναντι στα νησιά Κάλαμος και Καστός .
Η αλήθεια είναι , ότι το Μοναστηράκι Βονίτσης του έδωσε μεγάλη ώθηση και όχι μόνο . Στο
Μοναστηράκι δε , έπαιξε για τελευταία φορά το 1995 με τον μόνιμο σε κλαρίνο
συνεργάτη του – τα τελευταία του χρόνια – τον Πάνο τον Πλαστήρα.
Εν τω μεταξύ στα 1953
και για 4 συνεχή χρόνια , βρέθηκε στη βρυσομάνα των Μουσικών , το χωριό Κανδήλα
Ξηρομέρου , ο Βασίλης ο Σαλέας , ο μετέπειτα κορυφαίος κλαρινίστας της
Ελλάδας.
Αγαθή τύχη και
σημαντικός σταθμός , έλαχε , για τον νεαρό τότε Καρναβά , στο ξεκίνημά του , να
συνεργαστεί με τον φτασμένο μουσικό , Βασίλη Σαλέα , οργώνοντας στη κυριολεξία το Ξηρόμερο , μιας
και ο Σαλέας ,ως ερωτευμένος με τη Γιαννούλα ( Γύφτσα ) , κόρη του γύφτο
–Παύλου που έμενε χρονικής στη Κανδήλα , έμενε ο Σαλέας στην Κανδήλα κι έπαιζε
για τον έρωτα του και το μεράκι του , έχοντας δίπλα του και το ανερχόμενο
αστέρι , τον Τάκη Καρναβά.
Έμεινε ο Βασίλης Σαλέας
στη Κανδήλα κοντά στα 4 χρόνια ( ως το 1958 ) , παίζοντας στα γύρω χωριά και
συχνά – πολύ συχνά , στοΜύτικα ( ως αστικό και εμπορικό
κέντρο της περιοχής από κείνα τα χρόνια ) και στα Καφενεία των : Νίκου Παλιογιάννη και του Γιάννη Τζεφρώνη , αλλά και σε γάμους στα γύρω χωριά κυρίως στην
Κανδήλα και στο Αρχοντοχώρι ( Ζάβιτσα ) όπου το 1956 στο Αρχοντοχώρι έπαιζαν
στο γάμο του Επαμεινώνδα Σωκρ. Μήτση για 3 συνεχόμενες μέρες. Ο γάμος αυτός
μολογιόταν για χρόνια !! στη Ζάβιτσα .
Χρυσές εποχές μολογάν οι
παλιοί , άφηναν τα γλέντια του Βασίλη Σαλέα με τον Τάκη Καρναβά στο Ξηρόμερο
και δη , στον τ. Δήμο Σολλίου ( Κανδήλα , Μύτικας , Βάρνακας , Βάτος ,
Παναγούλα , και Αρχοντοχώρι ) και προσφάτως Αλυζίας(1998-2010 ) που καταργήθηκε
το2010 και ενσωματώθηκε από το 2011 στον ενιαίο πλέον Δήμο ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ .
Κάποια στιγμή , μοιραία
ο Σαλέας ( ως απόδημος από τη ράτσα του ) φεύγει και έρχεται στην Αθήνα , όπου
γραμμοφωνεί τις επιτυχίες,
Α. Το Τραγούδι
« όσο καλά κι αν τα περνώ
μια μαυροφόρα δεν ξεχνώ ,
τη μαυροφόρα τη Γιαννούλα
που μούχει κάψει τη καρδούλα .
Σε περιμένω μελαχρινέ μου
και πάρεμε Βασιλικέ μου . »
Β . Το Τραγούδι
« Φόρα τα μαύρα Γιαννούλα
μου
Φόρα τα μαύρα φόρατα , (
δις ) Γιατί σου πάνε όμορφα »
Επιτυχίες διαχρονικές ,
με σεβασμό στον έρωτα του για τη γυφτοπούλα τη Γιαννούλα , που τόσο πολύ
αγαπούσε και τελικά αργότερα την παντρεύτηκε ο Βασίλης Σαλέας.
Και ο Τάκης Καρναβάς τι
απόγινε όταν έφυγε ο Βασίλης Σαλέας απ την Κανδήλα ? Αναζήτησε και αυτός νέους
Μουσικούς ορίζοντες …. Δεν τον κράταγε πια η τοπική μουσική ενασχόληση στα
χωριά του Ξηρομέρου.
Έτσι ,αφού είχε
συνεργαστεί και διδαχθεί τα μέγιστα από τους τοπικούς Λαϊκούς Οργανοπαίχτες που προαναφέραμε και , κυρίως με τον Βασ. Σαλέα
, φεύγει και μαζί με τον Χρήστο Ζώτο βρίσκονται στη γειτονική Λευκάδα, όπου
συνεργάστηκαν με τους : Θαν. Βλάχο ( κλαρίνο), Σπ. Κατωπόδη ( κλαρίνο) , Γερ.
Κούρτη ή Μίλαρης , Γιώργο Αθανίτη , Αντ. Λεονταρίτση και Μήτσο Τσουρούφλη ,
όλοι τους εξαίρετοι ντόπιοι κλαρινετίστες της Λευκάδας .
Θα πρέπει να επισημάνουμε
επίσης , ότι στα πανηγύρια και στους γάμους , σχεδόν μέχρι το 1975 , ο Καρναβάς
, εκτός του ότι τραγουδούσε καλλίφωνα , έπαιζε πολύ καλά , ισάξια θα λέγαμε με
τη φωνή του και κιθάρα , αλλά και άλλα έγχορδα μουσικά όργανα.
Μετά την Λευκάδα , ο
Καρναβάς , ρίχτηκε απέναντι στην Πρέβεζα , όπου συνεργάστηκε με τους αδελφούς Νταή , ήτοι
τους :Νίκο , Βελισσάρη και Γιώργο Ντίκο ή Νταής , και με τον Βασίλη Μπεσίρη ή Τουρκοβασίλη , πολύ καλό κλαρίνο για την εποχή εκείνη και από
τους μόνιμους επισκέπτες των χωριών του Ξηρομέρου και ιδιαίτερα στον Μύτικα ( αποκριές , πανηγύρι Αη Νικόλα , Αγ. Ελεούσας,
Γάμοι , αρραβώνες , Σαββατοκύριακα κ.λ.π ) όπου μαζεύονταν απ τα γύρω χωριά και
γλένταγαν .
Το να πας ,εκείνα τα
χρόνια στο Μύτικα , ήταν τρανή χαρά για τους ηλιοκαμένους ξωμάχους και ποιμένες
της περιοχής.
Ανήσυχος ο Καρναβάς ,δεν
έμενε άλλο στα τοπικά ακούσματα του Ξηρομέρου –Λευκάδας και Πρέβεζας. Ήθελε να
εμπλουτίσει το Μουσικό του « αυτί » και με άλλα ακούσματα.
Έτσι γύρω στα 1959 -
1960 βρίσκεται στα ΓΙΑΝΝΕΝΑ , όπου συνεργάζεται , πρώτα με τον δεξιοτέχνη
κλαρινίστα Γιώργο Μπραχόπουλο και μετά με τους αδελφούς Πάνο και Θανάση
Χαλιγιάννη . Ένα τέτοιο ταλέντο σαν τον Καρναβά , δεν μπορούσε να διαφύγει και
της προσοχής των Αδελφών Χαλκιά : Τάσου & Φώτη . Συνεργάσθηκε ο Καρναβάς στα Γιάννενα με τους
Χαλκιάδες και για ένα διάστημα ήρθε στο Ξηρόμερο ( Κατούνα , Μοναστηράκι ,
Βόνιτσα ) με τους Χαλκιάδες παίζοντας μαζί τους στους γάμους και στα πανηγύρια
της περιοχής Ξηρομέρου.
Σφυρηλατήθηκε ο Τάκης ο
Καρναβάς για μια 8 ετία με ακούσματα , του Δυτικού Πολιτισμού , της Λευκάδας ( τα Επτάνησα είχαν και
εξακολουθούν να έχουν υψηλής ποιότητας μουσική κουλτούρα ) , της Πρέβεζας και
των Ιωαννίνων .
Αργότερα , αφού πέρασε
για πολύ λίγο καιρο και στην Άρτα , συνεργάζεται φευγαλέα με τους Σουκαίους (
Βασίλη και Βαγγέλη στο κλαρίνο , Φώτη στο Βιολί και Τάκη στο ακορντεόν ).
Μεγάλη και τρανή μουσική οικογένεια οι Σουκαίοι , ισάξια , των Χαλκιάδων
.
Κατεβαίνει από την Άρτα
ο Καρναβάς στο ΑΓΡΙΝΙΟ περί τα 1960, όπου είχε την τύχη να συνεργαστεί
με τον κορυφαίο ( μετά τον Σαλέα ) κλαρινίστα για εκείνη την εποχή , τον Παρασκευά Κουτρομάνο τον επονομαζόμενο και Γυφτοπαρασκευά .
Στο Αγρίνιο συνεργάστηκε
επίσης με τους Ανδρέα και Αργύρη. Θεοδωρόπουλο ( κλαρίνο ) και τον Γιάννη
Μαϊκαντή ( τραγούδι ) .
Χρυσές εποχές άφησε ο
Καρναβάς στα κέντρα διασκεδάσεως του Αγρινίου , όπως : το Μούλεν – Ρούζ του Σπ. Σιγκούνα , τις Εφτά Μουριές του Θωμ. Ζαρκαδούλα στον Άγ. Κων/νο , του Γιώργη
Τσάφη και του Θαν. Καλατζή στον Άγ. Χριστόφορο , όπου ως γνωστόν τα κέντρα αυτά
λειτουργούσαν τότε κάθε βράδυ .
Με αφετηρία λοιπόν το
Αγρίνιο και , ακτίνα τα χωριά : της Μακρυνείας , τα χωριά στο κατώμερο ( κάτω
Ξηρόμερο ) όπως : Μάστρου , Πεντάλοφος , Παλιομάνινα , Ρίγανη , ΄Οχθια ,
Γουριώτισσα και τα χωριά της Μακρυνείας & Παραβόλας , ο Καρναβάς , βάζει
την μουσική του σφραγίδα και το ταλέντο του και αφήνει χρυσή εποχή και σ΄ αυτή
την περιοχή του Λεκανοπεδίου του ΑΓΡΙΝΙΟΥ και της Μακρυνείας.
Παράλληλα ο Καρναβάς , τραγουδάει στους γάμους και σταπανηγύρια και φτάνει μέχρι το Μεσολόγγι , όπου συνεργάστηκε με τον Πάνο Σκούρα (κλαρίνο) , Γιώργο Σκούρα (σαντούρι) , Θαν.
Σκούρα (βιολί) , η δε φήμη του Καρναβά απλώνεται ως το Καρπενήσι , την Ναύπακτο
, την Ιτέα , το Λιδωρίκι και την Άμφισσα, συμμετέχοντας στους Γάμους και τα
πανηγύρια τους .
Ολοκληρώνεται και
καταξιώνεται , λοιπόν , ο Καρναβάς στη Δυτική Ελλάδα ( Λευκάδα –Πρέβεζα – Γιάννενα – Αγρίνιο –
Μεσολόγγι – Ναύπακτο – Άμφισσα ) μέσα σε 8 χρόνια, δίχως
διαφημιστικές καμπάνιες , βίντεο κλίπ , σπόνσορες , τηλεοράσεις κ.λ.π , κ.λ.π ,
αλλά με το πηγαίο ταλέντο του , τις χαρισματικές φωνητικές του ικανότητές και
τη μεγάλη εκφραστικότητα, όπου συγκινούσε και συνέπαιρνε νέους μεσόκοπους και
γερόντους ακροατές του , στα πανηγύρια και στους γάμους . Οι ακροατές , όταν
τραγουδούσε ο Καρναβάς, εκστασιάζονταν και κατέφευγαν σε ακραίες εκδηλώσεις
θαυμασμού και όχι μόνο ( σπασίματα , μεθύσια , κ.λ.π ) , που όμοιες τους , δεν
έχουν γίνει για κανένα παραδοσιακό τραγουδιστή στην Ελλάδα .
Και όλα αυτά όπως
προαναφέραμε μέσα σε 8 χρόνια ( 1952 - 1960 ) .
Γύρω στα 1961 τον καλεί
στην Αθήνα ο Βασίλης ο Σούκας ,αφού γνωριστήκανε και δουλέψανε, όπως προείπαμε
,για λίγο διάστημα στην Άρτα και από τότε συνεργάζονται επισήμως και για αρκετά
έτη στην Αθήνα , και δη στα κέντρα : Ελληνικό Γλέντι ,
Πετροκότσυφας , Κότζακ , Γλυκοχαράματα και το 1964 , γραμμοφωνεί τα τραγούδια«Αδέρφια μη μαλώνετε», «Ξελογιάστρα » , με την εταιρίαΚολούμπια , και την άλλη χρονιά γραμοφωνεί τα τραγούδια
:
« τ΄ έχουν της Μάνης τα
βουνά » , « Βασίλω Καλαματιανή » με την εταιρία Μάστερ μποξ .
Το 1965 συνεργάζεται με
τον κλαρινίστα Γιάννη Βασιλόπουλο και γραμμοφωνούν τις επιτυχίες « ο Παλαμιώτης », « η Γυφτοπούλα »
, « έλα στη μεγάλη ιτιά » , « φίλοι γιατί σκορπίσατε» . Σχεδόν κάθε χρόνο
, ο Καρναβάς έβγαζε 4 –5 δισκάκια των 45 στροφών και όλα αυτά με επιτυχία ανά
το Πανελλήνιο. Η εταιρεία που γραμμοφώνησε τα περισσότερα τραγούδια του , ήταν
, η Μιούζικ μποξ -εταιρεία του Βασίλη Σούκα -αλλά και με την
ΜΙΝΟΣ ΜΑΤΣΑΣ και ΥΙΟΣ , ΠΑΝΑΦΟΝ , ΚΟΛΟΥΜΠΙΑ , ΦΟΙΝΙΞ κ.λπ εταιρίες.
Απ΄ το 1962 έως το 1972 ,
αυτή η δεκαετία είναι η χρυσή εποχή του Καρναβά , όπου κυκλοφόρησε πάνω από 250 μικρά δισκάκια των
45 στροφών , και αργότερα γραμοφώνησε , 25 μεγάλους δίσκους των 12 τραγουδιών (
τα περισσότερα με το Βας. Σούκα ) , η δε φήμη του , έφτασε πέραν των ορίων της
Ελλάδος , ταξίδεψε και τραγούδησε στους απόδημους πρώτα της Γερμανίας και του
Βελγίου και ακολούθως : Αυστραλία , Καναδά και Αμερική .
Οι απόδημοι Ξηρομερίτες
–Αιτ/νες και Ρουμελιώτες , στο πρόσωπο του , αναγνώριζαν την λησμονημένη
πατρίδα , τη μάνα , τον πατέρα , τ΄ αδέλφια και το χωριό τους που είχαν αφήσει
πίσω. Και στους απόδημους , όπως και στον ελλαδικό χώρο , ο Καρναβάς άφησε με
χρυσά γράμματα ανεξίτηλα τη σφραγίδα του.
Ενώ το 90 % των
τραγουδιών του , τα είχε γραμμοφωνήσει με τον Βασ. Σούκα , εν τούτοις ο
Καρναβάς , όπως μας αφηγείται ο λαουτιέρης – σολίστας Χρ. Ζώτος, όταν έπαιζε με
τον Γιάννη Βασιλόπουλο και στο πατάρι ήταν : Τασία Βέρα , Σοφία
Κολητήρη , Αργυρούλα , Φρόσω Βέρα , Φ. Πυργάκη , Β. Χριστιά έκλαιγε στη κυριολεξία και τα έδινε όλα. ...
Ήταν φαίνεται , η
μουσική χημεία που τους έδενε όλους …..
Συνεργάστηκε επίσης και
με άλλους αξιολογότατους καλλιτέχνες ( τραγουδιστές –κλαρίνα) ,που αριθμώντας
τους επί της παρούσης , φοβάμαι μήπως ξεχάσω κάποιον και άθελα μου τους
αδικήσω.
Τραγουδούσε , ο Τάκης ο
Καρναβάς , σε ψιλές αλλά και χαμηλές νότες , πράγμα σπάνιο για σημερινό
φτασμένο καλλιτέχνη.
Ήταν με λίγα λόγια χαρισματικός τραγουδιστής , όπου θητεύσας κοντά σε λαϊκούς οργανοπαίχτες
και σε ονόματα όπως : Βας. Σαλέας , Ν. Νταής , Β. Τουρκοβασίλης , Γ.
Μπραχόπουλος , Τάσος Χαλκιάς , Βασ.& Βαγ. Σούκας , Β. Κοκκώνης , Γ. &
Θ. Βασιλόπουλος , Μ. Βασιλειάδης , Π. Πλαστήρας , ο Γυφτοπαρασκευάς κ.λ.π ,
πήρε πολλά απ αυτούς ,αλλά και έδωσε πολλά , μα πάνω απ΄ όλα έδωσε το δικό του
παραδοσιακό μουσικό δρόμο και τον ηχώ των τραγουδιών πάνω σε παραδοσιακό καμβά και , όχι δημοτικίζοντες νερόβραστες αηδίες που
τολμούν να ηχογραφούν και δυστυχώς και να τραγουδούν σημερινοί « μουσικοί » του
« γλυκού νερού και της αρπαχτής » .
Τραγούδησε ο Καρναβάς
τραγούδια της ξενιτιάς , του πόνου , του χωρισμού , του έρωτα , αλλά και πολλά
μελωδικά επιτραπέζια –κλέφτικα .
Φτερούγιζε η ψυχή σου ,
όταν άκουγες τον Τάκη Καρναβά να τραγουδάει το μελωδικό και ερωτικό τραγούδι
:
Απόψε κρύο έκανε ματάκια
μου , κρυό και τραμουντάνα ,
τα περιγιάλια πήξανε κι οι
βρύσες μαρμαρώσαν ,
και σεις περιβολάκια μου
ματάκια μου , ομόρφα στολισμένα ,
μην είδατε τον αρνητή
ματάκια μου, τον ψεύτη της αγάπης ,
πόντας φιλούσε ν έλεγε , η
αγάπη δεν αρνιέται ,
κι τώρα μαπαράτησε ματάκια
μου , σαν καλαμιά στο κάμπο.
Ή , το λυρικότατο και
πασίγνωστο τραγούδι :
Νεραντζούλα φουντωμένη
πούνε τάνθη , σού Νεραντζούλα
Ή , το ωραιότατο ερωτικό
αριστούργημα σε στίχους και μελωδία:
Τώρα τα πουλιά τωρά τα
χελιδόνια ,τώρα οι πέρδικες
συχνολαλούν και λένε ,
ξύπνα αγάπη μου , ξυπνά καλέμ΄ αφέντη,
ξύπνα αγκάλιασε κορμί
κυπαρισσένιο κιασπρονε λαιμό .
Ή , το γαμήλιο (
πατινάδα ) εκστασιακό τραγούδι.
Ναχα να ρόιδο νάριχνα στο
πέρα παραθύρι,
Νατσάκιζα το μαστραπά
πούχει το μόσχο μέσα …
Ή , το θεσπέσιο σε
στίχους και όχι μόνο , επιτραπέζιο τραγούδι.
Ποιο νάνε κείνο το αστρί
που πάει κοντά στην πούλια
Κείνο μου φέγγει κι
έρχομαι Δέσπω μου στην αυλή σου
Βρίσκω την πόρτα σου
κλειστή , και τα κλειδιά παρμένα
Σκύβω φιλώ την κλειδαριά
.(τραγούδι με σεβασμό και βαθύ νόημα )
Ή , την πασίγνωστη ανά
το Πανελλήνιο Λαφίνα :
Όλα τα λάφια βόσκουνε κι’
όλα δροσολογούνται
και μια λαφίνα ταπεινή δεν
πάει κοντά με τάλλα ,
μόνο ταπόσκια περπατεί
τα΄απόζερβα διαβαίνει
κιόπ΄ εύρει γάργαρο νερό
θολώνει και το πίνει . . .
( απ ΄
τ΄αριστουργηματικότερα θάλεγα ερωτικά παραδοσιακά μας τραγούδια )
Μα , αν έλαχε και είχες
άνθρωπό σου στην ξενιτειά ή πόνο στα σωθικά σου , όταν σ΄ έτρωγε το σαράκι του
νόστου του αγαπημένου σου και άκουγες απ΄ τον Τάκη Καρναβά , το παρακάτω
τραγούδι , δεν βάσταγες , λύγιζες και έκλαιγες με λυγμούς και αναφιλητά σα μωρό
παιδί , γιατί , ο Καρναβάς σου άγγιζε τον πόνο σου , την ψυχή σου, τον άνθρωπο
σου , το είναι σου …και αυτό το τραγούδι δεν είναι άλλο παρά το γνωστό :
Ξενιτεμένο μου πουλί κι
αλαργινό μου αηδόνι
Η ξενιτιά σε χαίρεται κι
΄γώ χω τον καημό μου
Τη να σου στείλω ξένε μου
αφτού στα ξένα πούσαι
Σου στέλνω μήλο σέπεται
κυδώνι μαραγκιάζει
Σου στέλνω κι το δάκρυ μου
σένα χρυσό μαντήλι
Το δάκρυμ΄ είναι καφτερό
κι καίει το μαντήλι …
Νίκος Θεοδ. Μήτσης
Αρχοντοχώρι ( Ζάβιτσα )
Ξηρομέρου
|